Achtergrond Fungu eiland - Kwaliteitstoerisme gestimuleerd (de Ware Tijd - 16/11/2007)

Eind september was het zover: de gebouwen op Fungu eiland bij de Raleighvallen, waar Conservation International Suriname (CIS) zo veel energie en geld in had gestoken, werden weer overgedragen aan de overheid. Twee nieuwe alleenstaande bungalows, twee volledig gerenoveerde gebouwen en een gloednieuw bezoekerscentrum. Prachtige gebouwen die uitnodigen te genieten van de natuur.

Bij het ontwerp en de constructie van het resort op Fungu eiland, wilde Conservation Inter-national Suriname (CIS) iets néérzetten. Een resort dat een hulde is aan het beste van Suriname, het Centraal Suriname Natuur Reservaat, en dat concurrerend is in de internationale toerismemarkt. Dat lijkt ge-lukt. De smaakvolle gebouwen hebben allemaal een prachtig uitzicht, en zowel binnen als buiten kan je van de lichte bries en mooie lichtval genieten. En natuurlijk ook van de vogels die langs vliegen, of de otters die blaffend in de rivier zwemmen.

“We waren bij de bouw en renovatie in staat bijna alle Surinaamse grondstoffen, zoals hout, stenen en zand, toe te passen”, zegt Charles ‘Chuck’ Hutchinson, ‘senior director of conservation and tourism planning’ bij Conservation International. Hij is de stuwende kracht achter het project. “En ook andere Surinaamse producten en vaardigheden zijn verwerkt, zoals Javaanse matten, marronschilderingen en inheemse dakbedekking, die de bezoekers moeten be-schermen tegen de verzengende zon en tropische regenbuien.”

ZONNEPOMP
Het ontwerp houdt werkelijk rekening met alles: de watervoorziening, elektriciteitsvoorziening en het verwerken van afval en afvalwater. Zo wordt al het water uit de Coppenamerivier gepompt. Een speciale zonnepomp stuwt het water omhoog naar wateropslagtanks bij de airstrip. Door de werking van de zwaartekracht stroomt het water vervolgens door het gehele leidingensysteem in de gebouwen. Het water uit de kraan en in de badkamer is drinkbaar, en wordt met behulp van zonne-energie gefilterd en met UV-straling ontsmet. Er is ook nog een speciaal drinkwaterfilter voor het Tamanua-gebouw, waar waterflessen gevuld kunnen worden. Een zonne-energiesysteem van 36 panelen met een capaciteit van 3,4 megawatt, zorgt dat in alle energiebehoeften van de faciliteiten wordt voorzien. De generator wordt alleen nog gebruikt wanneer het gebruik de capaciteit van het systeem overstijgt, en voor het onderhoud van de batterijen. Ook is het septisch systeem aangepast aan de tijd, waarbij rekening is gehouden met het minimaliseren van milieuaantasting. Het systeem bestaat daarom uit speciale plastic tanks en uitlogingssystemen die een lang, lekvrij gebruik garanderen.

CHAINSAW
Het plan voor Fungu eiland is gemaakt met bekende lokale en internationale architecten, toerismeplanners, ingenieurs en bouwers. “Veel werk en expertise zijn gedoneerd”, vertelt Hutchinson. “Een belangrijke partner was de Timber Framers Guild, een internationale organisatie die historisch vakwerk promoot als een werkbare bouwtechniek, en ook trainingen verzorgt. Deze techniek werd gebruikt voor het bouwen van historische houten gebouwen in Suriname, een vaardigheid die hier verloren is gegaan.” Het metselwerk is kosteloos verzorgd door meestermetselaar Doug Lorimer, die - net als het Framers Guild - een aantal kwintiwerklui heeft getraind, zodat zij dit soort werk nu ook zelf kunnen doen met lokaal materiaal.
De trappen zijn weer door een andere vrijwilliger gemaakt, de bekende ‘chainsaw artist’ Bruce Johnson. Hij maakte, nadat hij alle trappen uit de stammen had gezaagd, op een middag ook nog het bijzondere beeld dat op het eiland staat - samen met de lokale werklieden. Verder hebben Javaanse, Creoolse, Inheemse en Marronvakmensen allemaal meegebouwd aan de prachtige gebouwen.

WISSEWASJE
Aangezien toerisme een extreem managementintensief en concurrerende business is, hebben in de hele wereld overheidsorganisaties gefaald wanneer ze probeerden toeristische locaties uit te baten. Overheidsorga-nisaties en ambtenaren zijn nou eenmaal niet toegerust om toeristen op hun wenken te bedienen; ze gaan eerder voorzichtig en weloverwogen te werk in de wereld van de politiek en bureaucratie. Maar toerisme heeft pro-actieve en innoverende ondernemers nodig, mensen die concurrerende toeristische producten weten te ontwikkelen en bereid zijn voor elk wissewasje klaar te staan voor de toerist.

Dit is ook duidelijk gebleken in landen zoals Ghana, Tanzania en Zuid-Afrika, waar overheden deze les al hebben geleerd. Nu verlenen ze concessies aan particulieren voor het uitbaten van toeristische oorden en faciliteiten binnen nationale natuurreservaten en parken. Volgens Hutchinson is het een ‘win-win-win-win situatie’. “Voor de overheid, die meer geld verdient uit de concessie dan wanneer ze probeert een noodlijdend bedrijf te draaien, aangevuld met belastinginkomsten en economische groei; voor de toeristen, die een veel beter product aangeboden krijgen en daarom in grotere aantallen komen en ook geen moeite hebben om meer te betalen; voor de gewone burger, die meer kansen heeft door de stuwkracht van groeiend toerisme in de economie; en uiteindelijk voor de mensen in het binnenland die meer kansen krijgen op training, werk en het ontwikkelen van hun eigen ondernemingen die gerelateerd zijn aan het groeiende toerisme.”

WINSTGEVEND
Om de visie van het resort waar te maken, is dan ook een exploitant nodig die de internationale ecotoerismemarkt begrijpt en die initiatief neemt en creativiteit en doorzettingsvermogen combineert om te kunnen concurreren. Een exploitant die in staat is een hoog kwaliteitsproduct te leveren van activiteiten, een goed verhaal en hoogstaande dienstverlening, terwijl de logistiek om in een geïsoleerde en uitdagende locatie te werken tot in de puntjes wordt beheerst. Daaraan gekoppeld moet zo’n bedrijf ook goede contacten hebben in de internationale toerismemarkt, waarbij gericht wordt gepromoot en vermarkt. Hutchinson zegt dat dergelijke exploitanten wel aanwezig zijn in Suriname. “METS, Stichting Kabalebo en Access Suri-name zijn zeker particulieren die in staat zijn dit oord bij Raleighvallen als een winstgevend en succesvol bedrijf te draaien, bij voorkeur gekoppeld aan een ervaren internationale speler, die helpt met productontwikkeling, promotie en vermarkten.” Hoewel METS in overheidshanden is, wordt het wel als een particulier bedrijf geëxploiteerd en METS heeft de meeste ervaring met het uitbaten van faciliteiten in het binnenland. “Aangezien de kapitaalsinvestering reeds is gedaan, kan elk van deze bedrijven in partnerschap met een internationale operator binnen enkele jaren ‘Raleighvallen’ tot een winstgevend en efficiënt lopend bedrijf maken.”

MILJOENEN
Momenteel echter is er nog geen particuliere exploitant. Wordt een dergelijke exploitant niet snel aangesteld, dan zou dit project, waarin meer dan US$ 1 miljoen is geïnvesteerd, tot een aanzienlijke kapitaalsvernietiging kunnen leiden. Immers, gebouwen die marginaal worden gebruikt en waaraan geen continu onderhoud wordt gepleegd, beginnen in het harde tropische klimaat al snel te vervallen. Hutchinson is echter optimistisch. “Ik blijf hoopvol gestemd dat er in de nabije toekomst een beslissing wordt genomen. De bedoeling is om een winstgevend toerismebedrijf te creëren, dat de Raleighvallen en het Centraal Suriname Natuur Reservaat een belangrijk bezit maakt voor de Surinaamse overheid én de bevolking. Een ontwikkelingsproject dat Conservation International met de overheid van Ghana uitvoerde in het Kakumpark, heeft in de afgelopen 10 jaar US$ 200.000 per jaar aan inkomsten binnengebracht. Dat is meer dan US$ 2 miljoen tot op heden, waarvan de helft naar de overheid gaat en de andere helft naar een fonds dat de faciliteiten beheert en het personeel in dienst heeft. Het resort bij Raleighvallen heeft de hulpbronnen én de infrastructuur om veel meer dan dat te kunnen genereren!”

Het bezoekerscentrum
In het centrum van de toeristische locatie op Fungu eiland, staat het immense bezoekerscentrum. Dit is het grootste gebouw op het eiland, en de intentie is een verbinding te creëren tussen de toegang over land en de toegang over water. De bedoeling van dit gebouw is dat alle bezoekersdiensten centraal aangeboden worden: een ontvangstruimte, het kantoor van de beheerder, een informatie- en documentatiecentrum, een souvenirwinkel, een restaurant en bar en een centrale keuken.

De infrastructuur van het ‘project Raleighvallen’ werd bedacht en ontworpen tijdens een workshop binnen de context van het Toerisme-ontwikkelingsplan, in maart 2000. Deze werd georganiseerd door CIS, het ministerie van TCT, Stichting Toerisme Suriname, METS, STINASU en Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname. Er namen 25 internationale experts en ongeveer 100 Surinamers deel. Het toeristisch potentieel van Suriname werd onderkend, en de visie geformuleerd dat toerisme een centraal element zou worden in de Surinaamse economie, en een plan hoe dat te bereiken. Daarin vervat was een visie van Raleighvallen als een internationale toerismebestemming, waar jaarlijks 5000 nieuwe, goedbetalende toeristen op af komen die per nacht US$ 150,- besteden en dus jaarlijks US$ 7,5 miljoen [correctie - $ 750,000.-] in de Surinaamse economie pompen. Die inkomsten zouden gaan naar de overheid, hotels, winkels en restaurants, artisans en bloemenverkopers, vervoersbedrijven en boeren en in het bijzonder de mensen uit het binnenland, de meest kansarme groep in Suriname.

- Monique Pool

Link naar bovenstaande artikel